Wednesday, August 15, 2007

Myanmar’s junta imposes a 100 percent fuel hike

Myanmar’s ruling military junta imposed a surprise 100 percent hike on fuel at state-owned gas stations on Wednesday, apparently to keep up with global oil prices.

As usual in the tightly controlled country, the price hike was not officially announced and car owners discovered the increases only when they drove up to fill their tanks.

The government, which holds a monopoly on fuel sales and subsidizes them, raised prices of fuel from 1,500 kyats (US$1.16; 85 euro cents) to 3,000 kyats (US$2.33; €1.71) per imperial gallon for diesel and to 2,500 kyats (US$1.94; €1.42) for gasoline.

A canister of natural gas containing 65 liters (17 gallons) was raised from 500 kyats (39 U.S. cents; 29 euro cents) to 2,500 kyats (US$1.94; €1.42).

“The price increase was posted on a notice board at the pump but no one explained the reason for the price hike,” one car owner told reporters.

Although no official reason was given many believe the increase stems from the government’s shortage of foreign currency to purchase fuel from abroad.

Although Myanmar’s gasoline prices are lower than those in many countries, fuel is relatively expensive for most in Myanmar, where a teacher, for example, earns about 40,000 kyats (US$31.30; €22.80) a month.

Myanmar last imposed a fuel hike in 2005.

Myanmar, also known as Burma, suffers from a constant gasoline shortage due to limited domestic oil production and limited foreign exchange reserves.

Gasoline has been sold under a rationing system in the country’s major city, Yangon, since 1980. Each car has a ration book, allowing car owners to purchase 227 liters (60 gallons) per month.

Vehicle owners who do not use their full quota often sell the excess fuel to black-market vendors.

Fear of spiraling food prices as a result of the hike sent housewives rushing to buy staples such as cooking oil, onions and rice while many drivers who did not bring enough money with them had to either return home or fill only a part of their tanks.

Since many buses and taxis are run with natural gas, commuters faced a shortage of buses running on the road.

The government has been promoting the use of compressed natural gas, or CNG, as an alternative fuel for vehicles since 2005. Myanmar is a major producer of natural gas.

Labels: ,

အစိုးရက ေလာင္စာဆီ ေစဵးႎႁန္း မဵားကို (၁၀၀) ရာခုိင္ႎႁန္း ဴမၟင့္တင္


႒ကိႂတင္ ေဳကညာဴခင္း မရႀိဘဲနဲႛ ေလာင္စာဆီ ေစဵးႎႁန္း ေတၾကုိ စစ္အစိုးရက (၁၀၀) ရာခုိင္ႎႁန္း အထိ ဴမၟင့္တင္ လုိက္တဲ့ အတၾက္ ဒီကေနႛ ရန္ကုန္႓မိႂႚမႀာ ႟ုတ္႟ုတ္သဲသဲ ဴဖစ္ပၾားတဲ့ အထိ အေဴခအေနေတၾ ႟ႁပ္ေထၾး ေနေဳကာင္း ႓မိႂႚခံေတၾရဲႚ ေဴပာဳကားခဵက္ အရ သိရပၝတယ္။ ဓာတ္ပံု - ဒီဗီၾဘီ။




ဒီဗီၾဘီ ၊ ၁၅ ၊ ဳသဂုတ္ ၊ ၂၀၀၇
ေအးႎုိင္ ၊ ဒီဗၾီဘီ သတင္းေထာက္ ၊ ထိုင္း

မေနႛက ညသန္းေကာင္ယံ ေကဵာ္ခၝစ အခဵိန္မႀာ ဒီလုိ ေစဵးဴမၟင့္ လုိက္တာ ဴဖစ္႓ပီး အရင္ ဒီဇယ္ တဂၝလံ အစိုးရ ေရာင္းေစဵး (၁၅၀၀) ကုိ အခု (၃၀၀၀)၊ ဓာတ္ဆီက (၂၅၀၀) အထိ ေစဵးတင္ လုိက္႓ပီး၊ သဘာဝ ဓာတ္ေငၾႚ ကလဲ (၆) ဆ အထိ ဴမၟင့္တင္ လုိက္တယ္လုိႛ ကားသမား ေတၾက ေဴပာပၝတယ္။


ဒီလုိ ေစဵးတက္ သၾားတာေဳကာင့္ ဘတ္စ္ကား အေတာ္မဵားမဵား မထၾက္ ႎုိင္ေတာ့တဲ့ အတၾက္ အလုပ္ သၾားမဲ့ အလုပ္သမားေတၾ ရာနဲႛ ခဵီ႓ပီး ကားဂိတ္ ေတၾမႀာ ကားမႀတ္တိုင္ ေတၾမႀာ စုဴပံႂ ေနတယ္လုိႛ သိရပၝတယ္။ ဒၝ့အဴပင္ ေကဵာင္းသူ ေကဵာင္းသား ေတၾလဲ ေကဵာင္းပဵက္၊ ဘုန္းေတာ္႒ကီး ေတၾလဲ ဆၾမ္းခဵိန္ လၾန္႓ပီးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ကုိ ႟ုတ္႟ုတ္သဲသဲ ဴဖစ္ပၾား ေနခဲ့တယ္လုိႛ ႓မိႂႚခံေတၾက ေဴပာပၝတယ္။


တခဵႂိႚ ေနရာေတၾမႀာ ဆုိရင္ ဒီ ဴဖစ္ပုံေတၾကို ဓာတ္ပုံ သၾား႟ုိက္သူေတၾ ဖမ္းဆီး ခံခဲ့ရ႓ပီး တခဵႂိႚ ေနရာ မႀာေတာ့ ဓာတ္ဆီ ရဖုိႛ ညအိပ္ ေစာင့္သူ ေတၾကုိ ဧည့္စာရင္း မတုိင္မႁနဲႛ ဖမ္းဆီး ေနတယ္ ဆို႓ပီး သတင္းေတၾ ထၾက္ေပၞ ေနပၝတယ္။


ရန္ကုန္တိုင္း၊ သဃႆန္းက႗န္း ႓မိႂႚနယ္က အစိုးရ ဓာတ္ဆီဆိုင္ တဆိုင္ကို ေမးဳကည့္ရာမႀာ အခုလို ေဴဖဆို ပၝတယ္။


"ဒီေနႛပၝ (၁၅) ရက္ ၊ (၈) လ၊ (၂၀၀၇) မႀာ ဓာတ္ဆီ တဂၝလံကို (၂၅၀၀)၊ ဒီဇယ္ တဂၝလံကုိ (၃၀၀၀) နဲႛပၝ။ အစိုးရ ေစဵးႎႁန္းပၝ။ အရင္တုန္းက ကဵေနာ္တိုႛ အားလုံး (၁၅၀၀) ေစဵး ေပၝက္ပၝတယ္။ ခၾဲတမ္း ကေတာ့ မေဴပာင္းလဲ ပၝဘူး။ ေစဵးႎႁန္းက ေဴပာင္းလဲ တာပၝ။"


ပုံမႀန္ ထုတ္ေပး ေနတဲ့ ဆီခၾဲတမ္းက ရန္ကုန္ စည္ပင္သာယာ နယ္နိမိတ္ ထဲက ကားေတၾကုိ တလကုိ ဓာတ္ဆီ၊ ဒီဇယ္ ဂၝလံ (၆၀) ႎႁန္း ထုတ္ေပး ေနတာ ဴဖစ္႓ပီး၊ စည္ပင္သာယာ နယ္နိမိတ္ ဴပင္ပ ဆိုရင္ ဓာတ္ဆီ ဂၝလံ (၄၀)၊ ဒီဇယ္ (၃၂) ဂၝလံႎႁန္း သတ္မႀတ္ ထားတာ ဴဖစ္ပၝတယ္။


စီအင္န္ဂဵီ ဓာတ္ေငၾႚ ဴဖည့္တင္းရတဲ့ ကားေတၾ ကေတာ့ ခရီးသည္တင္ ယာဥ္လိုင္း အေတာ္မဵားမဵား ဒီကေနႛ ရပ္နား ထားရ႓ပီး၊ ရန္ကုန္ ႓မိႂႚေပၞက ကားမႀတ္တိုင္ ေတၾမႀာ ခရီးသည္ေတၾ စုပံုခဲ့ရ၊ ဝန္ထမ္းေတၾ အလုပ္အကုိင္ ေနာက္ကဵ တာေတၾ ဴဖစ္ခဲ့ရ ပၝတယ္။


ကားခ ေတၾလဲ ေစဵးတက္ လာသလို ကားေတၾလဲ ပုံမႀန္ မထၾက္ဳကဘဲ၊ ရပ္နား ကုန္ပၝတယ္။ ေလာင္စာ ဆီေစဵး တက္မဲ့ အေဳကာင္းကို ဴပည္သူ လူထုကုိ ႒ကိႂတင္ အေဳကာင္းဳကား ထားတာ မရႀိတဲ့ အတၾက္ ႟ုံးသူ ႟ုံးသားေတၾ တခဵႂိႚလဲ ႟ုံးမတက္ ႎိုင္ေအာင္ ဴဖစ္ခဲ့ ဳကရ ပၝတယ္။


ရန္ကုန္႓မိႂႚရဲႚ ႟ႁခင္းကုိ ႓မိႂႚခံေတၾက အခုလို ေဴပာဴပ ပၝတယ္။


"ဓာတ္ဆီ ေစဵးေတၾက အရမ္း ဴမင့္သၾားတဲ့ အခၝ ကဵေတာ့ ကားသမား ေတၾက ဒုကၡေတၾ ေရာက္ေန တယ္ေလ။ မနက္တုန္းက ခရီးသၾားေတၾ အေတာ့္ကုိ ဂဵမ့္ ဴဖစ္သၾားတယ္။ ကားေတၾက လုံးဝ မတင္ ႎိုင္ေတာ့ ဘူးေလ။ အဲဒီ စီအင္န္ဂဵီ ကားသမား အသင္းမႀာ ေဴပာတယ္။ စီအင္န္ဂဵီ ေစဵးက အရမ္း တက္သၾား တယ္တဲ့။ အဲေတာ့ ဘယ္လိုမႀ မကိုက္ေတာ့ ဘူးတဲ့။ သူတိုႛက မကိုက္ေတာ့ ကားခ ပိုက္ဆံ ပုိေတာင္းရင္လဲ ဴပႍနာ ရႀိတယ္။ အဲဒၝ လုံးဝ မထၾက္ဘဲ သူတိုႛ သပိတ္ ေမႀာက္လိုက္ တယ္ေပၝ့။ အဲေတာ့ အဲဒီ အခဵိန္မႀာတဲ့ မဆသ ကေန ႓ပီးေတာ့ ကားခ တိုးေကာက္မႀာ ေပၝ့ေနာ္။ အဲဒၝ ခရီးသၾားေတၾ ဘယ္လို ဴဖစ္သၾားလဲ ဆိုေတာ့ ႎႀစ္ရာ ေပးစီးရတဲ့ အေနအထားမဵႂိး ဴဖစ္သၾား တယ္ေနာ္။"


"အဲ ကားေတၾ ကလဲ အခက္အခဲ ဴဖစ္ေန႓ပီေလ၊ အခု တခဵႂိႚ ကားေတၾဆို မထၾက္ ေတာ့ဘူး။ ပဲခူးနဲႛ သဃႆန္းက႗န္းေလ။ အဲဒီကား ဆုိလုိႛ ရႀိရင္လဲ တစီး ႎႀစ္စီးပဲ ထၾက္ေတာ့တယ္။ အဲဒီ 'ကမာၲေကဵာ္' ကား တေနႛ ထၾက္ဖိုႚ အတၾက္ သူတိုႛရဲႚ ကုန္ကဵ စရိတ္က ေငၾမည္း ကိစၤ၊ ဆီကိစၤ၊ ကဵန္တဲ့ ကိစၤေတၾနဲႛ ဆိုေတာ့ အနည္းဆုံး ေလးေသာင္းေလာက္ သူတိုႛမႀာ အရင္းအႎႀီး ရႀိတယ္ေလ။ ဒ႟ိုင္ဘာရယ္၊ စပယ္ယာရယ္က အဲဒီ ေလးေသာင္း ေကဵာ္ေလာက္ ကုန္ကဵ ႓ပီးမႀ ပုိလာတဲ့ ပုိက္ဆံ ေပၞမႀာ ပၝဆင့္ဒစ္ခဵ္နဲႛ သူတိုႛက ရဳကတာကုိး။ ပုိေတာင္း လိုက္တာနဲႛ သူတိုႛ အတိုင္ခံရ အဴပႂခံရ ဴပႍနာ တက္ရတာ သူတိုႛကလဲ အခက္အခဲ တခု ခင္ဗဵ။ ေနာက္႓ပီးေတာ့ ပၝဆင္ဂဵာေတၾ အေနအထား ကလဲ ဒီေလာက္ ကားခေတၾ တက္လာေတာ့ သူတိုႛမႀာလဲ မတတ္ႎိုင္။ အဲေတာ့ ကားသမားေရာ ခရီးသည္ ေတၾပၝ ေတာ္ေတာ္႒ကီးကုိ ဒုကၡ ေရာက္ေနတာ ခင္ဗဵာ အခု။"


ေဴမာက္ဒဂုံ ကေန ရန္ကုန္ကုိ ႟ံုးတက္ ေနတဲ့ ဝန္ထမ္း တဦးကုိ ေမးဳကည့္ရာ မႀာေတာ့၊ ကားခဟာ (၆၀) ကေန (၂၀၀) ကုိ ခုန္တက္ သၾားတယ္လိုႛ ေဴပာပၝတယ္။


"ေဴမာက္ဒဂုံက လာေတာ့ (၃၁) ဆုိတဲ့ ဘတ္စ္ကား တစီးေပၝ့။ တက္စီးေတာ့ စပယ္ယာက ေအာ္ေနတယ္။ ေဴမာက္ဒဂုံကေန ရန္ကုန္ (၂၀၀) ေပၝ့။ တာေမၾအထိ (၁၀၀) ေနာက္ ဘယ္ကိုလဲမသိဘူး (၁၅၀)၊ ေနာက္ ရန္ကုန္္ (၂၀၀) အဲလိုေပၝ့။ (၅၀)၊ (၁၀၀)၊ (၁၅၀)၊ (၂၀၀) အဲလို ေအာ္္္တယ္ဗဵ။ အရင္ (၄၀)၊ (၆၀)၊ (၈၀) ေတာင္မႀ သိပ္႓ပီးေတာ့ အဆင္ မေဴပဘူးေလ။ အခုကဵေတာ့ ပုိ႓ပီးေတာ့ ဆိုးသၾား ႓ပီေပၝ့။"


မေနႛက ညေန အထိ ဒီဇယ္ တဂၝလံကုိ အဴပင္မႀာ ေပၝက္ေစဵးက (၄၂၀၀) ဴဖစ္ေန ေပမဲ့၊ ဒီကေနႛ ဴပင္ဆင္ သတ္မႀတ္ ႓ပီးတဲ့ ေနာက္မႀာေတာ့ ေမႀာင္ခုိ ဓာတ္ဆီသမား ေတၾက ေစာင့္ဳကည့့္ ေနဳက ပၝတယ္။ ရန္ကုန္၊ မႎၩေလး အေဝးေဴပး လိုင္းေတၾကို ေမးဳကည့္ရာမႀာ လက္မႀတ္ကုိ ႒ကိႂတင္ ေရာင္းခဵ ထားတာမိုႛ ဒီကေနႛေတာ့ (၈၀၀၀) ေဴပးဆၾဲ ႎိုင္ေပမဲ့ လာမဲ့ ရက္ေတၾ မႀာေတာ့ တက္ရမႀာ ဴဖစ္တယ္လိုႛ ေဴပာဴပ ဳကပၝတယ္။


အခု တိုးဴမၟင့္ သတ္မႀတ္ ေစဵးဟာ (၂၀၀၅) ခုႎႀစ္ ေအာက္တုိဘာလ မတိုင္ခင္က ဒီဇယ္ တဂၝလံကုိ (၁၈၀) ကဵပ္၊ ဓာတ္ဆီ တဂၝလံကို (၁၆၀) ကဵပ္နဲႛ ေရာင္းခဵ ေနရာက (၉) ဆ တက္႓ပီး၊ ဒီဇယ္၊ ဓာတ္ဆီ တဂၝလံ (၁၅၀၀) ကဵပ္ အထိ တက္ခဲ့ ႓ပီးတဲ့ေနာက္ အခု တ႒ကိမ္ ႎႀစ္ဆ ထပ္တက္ လာတာ ဴဖစ္ပၝတယ္။ ေလာင္စာ ဆီေစဵး တက္တာနဲႛ အမ႖ အေဴခခံ စားေသာက္ကုန္ ပစၤည္းေတၾ သာမက စရိတ္ အားလုံး တက္တာကို ႒ကံႂေတၾႚခဲ့ရ ဖူးပၝတယ္။ အခုလဲ ဴပည္သူေတၾက လာမဲ့ ရက္ေတၾမႀာ ေစဵးတက္ မယ္လိုႛ တၾက္ဆ႓ပီး ဝယ္ဴခမ္း ေနဳကတဲ့ အတၾက္ ဒီကေနႛ ေစဵးသည္ေတၾ အေတာ္ ေရာင္းေကာင္း ေနပၝတယ္။


"ဒီေနႛကေတာ့ သူတိုႛ စားသုံး သူေတၾ နားထဲမႀာ ေစဵးတက္ မယ္လိုႛ ထင္႓ပီးေတာ့ ဝယ္ဳက တာပဲ။ လက္လီ ဆိုင္ေတၾ ဆိုလိုႛ ရႀိရင္ ေတာ္ေတာ္ ေရာင္းရတယ္။ တမနက္လုံး ေရာင္းေန ရတာ။ အခု အခဵိန္ အထိ သူတိုႛ ႒ကိတ္႒ကိတ္တိုး ေရာင္းေနရတာ။ ဆန္စပၝး၊ အကုန္လုံး အကုန္လုံး အဝယ္ လိုက္တယ္။"


ရန္ကုန္ ကုန္စည္ဒိုင္ တခုက ေဴပာဴပ သၾားတာပၝ။ ကုန္ေစဵးႎႁန္း တက္တဲ့ ဒဏ္ကုိ ရင္ဆိုင္ ရအုံးမႀာမိုႛ ရင္ေလး ရပၝတယ္လိုႛ အိမ္ရႀင္မေတၾ ကလဲ ေဴပာဴပ ပၝတယ္။


"အိမ္ရႀင္မေတၾ ကေတာ့ ရႀိတဲ့ လူေတၾ ကေတာ့ဗဵာ။ အခု ဆန္ဆိုင္ ေတၾမႀႀာ တိုးေန႓ပီ။ သူတိုႛ ရႀိတဲ့ ပုိက္ဆံေလးနဲႛ ဆန္ေတၾ ဝယ္တယ္။ ဆီေတၾ ဝယ္တယ္။ ကုန္ေဴခာက္ ဆိုင္ေတၾ မႀာလဲ တခၝထဲ ႒ကိတ္႒ကိတ္ကုိ တိုးေနတာပဲ။ အစို အေဴခာက္ေတၾ ကလဲ ဝယ္ဳကတယ္။ အဲဒၝ မရႀိတဲ့ လူေတၾ ကဵမတိုႛ ကဵေတာ့လဲ လက္မိႁင္ ခဵ႓ပီးေတာ့ ဳကည့္ေနရတာ ေပၝ့ဗဵာ။ ကန္စၾန္း႟ၾက္ တစီးကို (၁၅၀) ခဵက္ခဵင္း ဴဖစ္သၾားတယ္။ အဲဒၝ ကဵမတိုႛ ဘယ္လို ဆက္လုပ္ရ မလဲ။"


"ကုန္ေစဵးႎႁန္း ေတၾက ေစဵးတက္ လာေတာ့ ကဵမတိုႛေတၾ စားဝတ္ ေနေရးေတၾ အရမ္း ဳကပ္တည္း ကုန္တာေပၝ့။ မစားႎိုင္ ေတာ့ဘူး ေတာ္႟ုံ တန္႟ုံက ကဵမတိုႛ အဖိုႛမႀာ ပုိပုိ႓ပီးေတာ့ ဒုကၡ ေရာက္လာတာ ေပၝ့ေနာ္။ အိမ္ေထာင္ ဦးစီးေတၾ ကလဲ သူတိုႚ ရႀာလိုႚ ရတဲ့ ပုိက္ဆံနဲႛ ကားစရိတ္နဲႛ အိမ္မိသားစု စားဖိုႛနဲႛ အဆင္ မေဴပေတာ့ ဘူးေပၝ့။"


********

Labels: ,